Λέει κακές λέξεις

Όταν είναι μικρά τα παιδιά βρίσκουν εξαιρετικά διασκεδαστικό να λένε ‘κακές’ λέξεις, προκειμένου να ελέγξουν τις αντιδράσεις των γύρω τους, αλλά κυρίως των γονέων τους. Οι κακές λέξεις είναι μία μορφή λεκτικής βίας και για πολλούς ανθρώπους χρησιμοποιούνται προκειμένου να βγάλουν από μέσα τους εχθρικά συναισθήματα που δεν μπορούν να τα εκφράσουν με άλλους τρόπους. Τα παιδιά δεν έχουν την ίδια ανάγκη με τους ενήλικες να χρησιμοποιήσουν άσχημη γλώσσα, γιατί έχουν στη διάθεσή τους πολύ μεγαλύτερη ελευθερία έκφρασης και περισσότερους εναλλακτικούς τρόπους εκτόνωσης. Όταν όμως ακούν τους μεγάλους να χρησιμοποιούν ‘κακές’ λέξεις, νιώθουν την ανάγκη να τους αντιγράψουν. Γιατί έτσι νιώθουν κι αυτοί ‘μεγάλοι’. Γιατί έτσι θα τραβήξουν την προσοχή τους. Γιατί έτσι θα εντυπωσιάσουν τους συμμαθητές και φίλους τους. Αρπάζουν λοιπόν κάποιες λέξεις και εκφράσεις από τους μεγάλους και από άλλα παιδιά, και τις επαναλαμβάνουν, συνήθως τις πιο ακατάλληλες στιγμές.

Κατά κανόνα, οι πρώτες άσχημες λέξεις που μαθαίνει ένα παιδί είναι εκείνες που σχετίζονται με περιττώματα. Απολαμβάνει να τις λέει γιατί, πολύ απλά, ξέρει τι σημαίνουν. Αλλά και γιατί στα πρώτα χρόνια της ζωής τους οι λειτουργίες της απέκκρισης βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντός του και ξέρει ότι αποτελούν ιδιαίτερο ζήτημα. Όλες οι λέξεις όμως που είναι απαγορευμένες για τα παιδιά ασκούν μία ιδιαίτερη μαγεία στους κύκλους τους και προφέροντάς τις, το παιδί είναι σίγουρο ότι θα κάνει τους φίλους του να γελάσουν. Δεν το κάνει όμως για να σοκάρει τους δικούς του. Ειδικά τα μικρά παιδιά τρέμουν μη χάσουν την προσοχή των γονιών τους και φοβούνται μήπως αποξενωθούν από αυτούς. Εκεί αποσκοπούν και οι ‘κακές’ λέξεις: είναι ένας πειραματισμός για να δούνε αν μπορούν να τραβήξουν ακόμα μεγαλύτερη προσοχή πάνω τους.

Ο καλύτερος τρόπος για να κάνουν οι γονείς τα παιδιά τους να σταματήσουν να λένε ‘κακές’ λέξεις είναι να μην τους δίνουν απολύτως καμία σημασία. Μην μπείτε στον πειρασμό να γελάσετε, ακόμα κι αν κάποια λέξη σας φανεί αστεία. Τηρήστε μία κοινή γραμμή ως γονείς: αν ο ένας είναι σοβαρός και ο άλλος χαμογελάει, τότε το παιδί θα συνεχίσει να το κάνει, γιατί πολύ απλά, δεν μπορεί να καταλάβει τι είναι σωστό και τι λάθος. Χρειάζεται πολλή προσοχή, γιατί πολλά παιδιά μπορεί να αποδειχθούν επίμονα και τότε οι γονείς να κουραστούν πρώτοι με αυτή την αδιάφορη στάση τους. Σιγουρευτείτε ότι το παιδί δεν αναζητά την προσοχή σας για ένα άλλο πραγματικά σοβαρό λόγο. Τι μπορεί να του λείπει και σας ψάχνει;

Επίσης, είναι παράλογο να επιθυμούμε να σταματήσει το παιδί τις κακές λέξεις, όταν οι ίδιοι οι γονείς του τις χρησιμοποιούν μπροστά του μέσα στο σπίτι με τη δικαιολογία ότι οι γονείς μπορούν να βρίζουν, τα παιδιά όχι. Τα παιδιά βρίσκονται σε μία μιμητική φάση της ζωής τους, και θα ήταν υπερβολικά δύσκολο να μην αντιγράψουν τους γονείς τους. Σίγουρα δεν μπορείτε να προστατέψετε το παιδί σας από το να ακούει άσχημες λέξεις έξω από το σπίτι, αλλά μπορείτε να το προστατέψετε από το να ακούει εσάς να μιλάτε έτσι. Βρείτε συνθηματικά προκειμένου να χρησιμοποιείτε με τον σύντροφό σας και αν κάποια στιγμή σας ξεφύγει μία ‘κακιά’ λέξη, ζητήστε συγνώμη και εξηγείστε για άλλη μια φορά γιατί δεν είναι σωστό να μιλάμε έτσι.

Εξηγήστε στο παιδί ότι οι ‘κακές’ λέξεις προσβάλλουν τους ανθρώπους. Δεν έχει νόημα να το τιμωρείτε χωρίς να ξέρει το λόγο για τον οποίο αυτό γίνεται. Το μόνο που θα καταφέρετε είναι να συνεχίσει να λέει ‘κακές’ λέξεις, αλλά όχι μπροστά σας.

Έξυπνο κόλπο: Αν ένα παιδί βρίσκει δύσκολο να σταματήσει να λέει ‘κακές’ λέξεις, πείτε του ότι από δω και πέρα οι λέξεις αυτές μπορούν να λέγονται, αλλά μόνο μέσα στο μπάνιο με κλειστή την πόρτα. Σύντομα θα παραιτηθεί από αυτή την συνήθεια, τόσο γιατί θα κουράζεται να πηγαίνει κάθε φορά μέσα στο μπάνιο, αλλά και γιατί με αυτόν τον τρόπο χάνει το πλεονέκτημα του να τον ακούσουν οι άλλοι και να τραβήξει την προσοχή πάνω του. 

Το άρθρο αυτό δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο familylife.gr.