Όνειρα (Μέρος ΙΙ: Η ερμηνεία)

"Το όνειρο είναι ανοησία." 
Η γνώμη σου πως το όνειρο είναι ανοησία σημαίνει απλώς ότι πίσω από το όνειρο κρύβεται μία δυσάρεστη ιστορία, την οποία δεν διατίθεσαι να μάθεις και ότι κάτι μέσα σου αντιστέκεται στην ερμηνεία αυτού του ονείρου. Παραμέρισε τις αντιστάσεις σου. Άρχισε την ερμηνεία. 


Αν πιστεύετε ότι δεν ονειρεύεστε ή ότι δεν θυμάστε τα όνειρά σας, έχετε πάντα ένα σημειωματάριο δίπλα στο κρεβάτι σας. Σημειώστε όποιο κομμάτι του ονείρου θυμάστε το πρωί ή αν ξυπνήσετε μέσα στη νύχτα. Το άλλο πρωί ξαναφέρτε το όνειρο στο νου σας, πριν ακόμα ανοίξετε τα μάτια σας.  Αγνοήστε την παραπλανητική εσωτερική φωνή που σας λέει πώς δεν χρειάζεται να το γράψετε, γιατί είναι τόσο ζωντανό που δεν θα το ξεχάσετε. Στο τέλος, ύστερα από επίμονη προτροπή ακόμα και οι πιο απειθάρχητοι θα αρχίσουν να θυμούνται τα όνειρά τους. 
Διηγηθείτε και δεύτερη φορά τα όνειρά σας, γιατί οι ασυνέπειες ανάμεσα στις δύο αφηγήσεις μπορεί να σημαίνουν ότι τα σημεία αυτά είναι φλέγοντα μέσα στο όνειρο. Ακόμα, αν επαναλάβετε το όνειρο στον ενεστώτα του δίνετε πολλή ζωή και ξαναβυθίζεστε μέσα του. 


"Ποιο συναίσθημα ένιωθες σε κάθε μέρος του ονείρου;" 
Το πρώτο πράγμα που συνήθως ενδιαφέρει είναι το συναίσθημα του ονείρου. Στη συνέχεια επιλέγετε κάποια μέρη του ονείρου και κάνετε ελεύθερο συνειρμό πάνω στο περιεχόμενό του. Αφήνετε τη σκέψη σας να περιπλανηθεί ελεύθερα. Σκεφτείτε δυνατά. Πείτε ό,τι σας έρχετε στο νου. Μη λογοκρίνετε, μη διώχνετε σκέψεις επειδή δείχνουν ανόητες ή άσχετες.


"Ποια είναι τα συναφή γεγονότα της ημέρας που προηγήθηκε του ονείρου;" 
Το όνειρο δανείζεται δομικό υλικό από το κατακάθι της ημέρας, αλλά για να είναι σημαντικές κάποιες εικόνες ώστε να συμπεριληφθούν μέσα του, πρέπει να τις έχουν ενισχύσει παλιότερες σημαντικές και συναισθηματικά φορτισμένες ανησυχίες. Μερικές φορές είναι χρήσιμο να θεωρήσει κανείς ότι όλα τα πρόσωπα του ονείρου είναι όψεις του ίδιου του ονειρευτή. 


Το όνειρο είναι μία εξαιρετικά πλούσια ταπετσαρία υφασμένη με συγκλονιστικές σημαντικές αναμνήσεις του παρελθόντος. Και μόνο η συγκομιδή των αναμνήσεων αυτών μπορεί συχνά να είναι πολύτιμο εγχείρημα. Επίσης, τα πρόσωπα που εμφανίζονται στα όνειρα συχνά μπορούν να είναι σύνθετες φυσιογνωμίες, δεν μοιάζουν σε κανένα γνώριμο άνθρωπο, αλλά συγκεντρώνουν κομμάτια από πολλούς ανθρώπους, οι οποίοι είχαν παίξει σημαντικό ρόλο στη ζωή μας κι έπειτα ξεχάστηκαν. 


Το όνειρο είναι έκφραση μίας επιθυμίας 
Σύμφωνα με τη θεωρία του Freud στο υποσυνείδητο βρίσκονται θαμμένες οι επιθυμίες και οι ορμές που εκφράζονται στα όνειρά μας. Όλοι οι "υγιείς" άνθρωποι έχουν ως ένα σημείο απωθημένες επιθυμίες και καταναλώνουν πολύ πνευματική ενέργεια για να τις διατηρούν κρυμμένες στο υποσυνείδητο. Όταν επεξεργαζόμαστε τα όνειρά μας πρέπει να παίρνουμε υπόψη μας 2 στοιχεία: το όνειρο όπως το θυμόμαστε και αυτό που συμβολίζει. 
Η διαδικασία της λογοκρισίας που λειτουργεί στον ψυχισμό μας όταν είμαστε ξύπνιοι, συνεχίζει να λειτουργεί και στον ύπνο. Απλά είναι μειωμένη. Αποτέλεσμα αυτής της λογοκρισίας, έστω και μειωμένης, είναι τα βαθύτερα – ασυνείδητα κίνητρα, τα ένστικτα, οι καθηλώσεις και οι απαγορευμένες, από μια πλευρά του εαυτού μας , επιθυμίες, να μετατρέπονται στο περιεχόμενο που βλέπουμε στο όνειρο (έκδηλο), και να συμβολίζονται από στοιχεία και εικόνες από την καθημερινότητα.
Η εργασία του ονείρου κατορθώνει να αντικαταστήσει όλες τις οδυνηρές ιδέες με άλλες αντίθετές τους και να καταπιέσει τα αντίστοιχα δυσάρεστα συναισθήματα και τότε προκύπτει ένα όνειρο καθαρής ικανοποίησης, μία απτή εκπλήρωση επιθυμίας. 


Τα όνειρα δυσαρέσκειας μπορεί να είναι και όνειρα τιμωρίας 
Αυτό που εκπληρώνεται με αυτά είναι μία ασυνείδητη επιθυμία: να τιμωρηθεί ο ονειρευόμενος για μία απωθημένη ανεπίτρεπτη επιθυμία του. Τα όνειρα τιμωρίας δεν συνδέονται γενικά με την προϋπόθεση οδυνηρών υπολειμμάτων της ημέρας. Δημιουργούνται μάλλον πιο εύκολα υπό την αντίθετη προϋπόθεση, ότι τα υπολείμματα της ημέρας είναι ιδέες ικανοποίησης, αλλά εκφράζουν ανεπίτρεπτες ικανοποιήσεις. 


Η σημασία των αριθμών στο όνειρο 
Αριθμοί με μεγάλη συμβολική σημασία τείνουν να παρουσιάζονται στο όνειρο μεταμορφωμένοι σε εικόνες, αντικείμενα ή ιδέες προκειμένου να παραπλανήσουν τον ονειρευόμενο. Έτσι, ο άντρας που στο όνειρό του ανεβαίνει 50 σκαλοπάτια, ενδέχεται να κρύβει μέσα του άγχος για το θάνατο, καθώς σε λίγες μέρες γιορτάζει τα 50α γενέθλιά του(!). Η κοπέλα που ονειρεύεται ότι την χωρίζει ένα τετράγωνο επτά επί επτά μέτρων από το νεκρό αδερφό της είναι πιθανότατα επηρεασμένη από το ότι έχουν περάσει 7 χρόνια από το θάνατό του και φοβάται μήπως τον ξεχάσει. 


Τα ορόσημα της ζωής 
Γεγονότα όπως οι συναντήσεις με παλιούς συμμαθητές, τα γενέθλια ή οι επέτειοι συνδέονται με σημαντικά όνειρα. Έτσι, παρότι συνήθως γιορτάζουμε τα γενέθλια με δώρα, τούρτες, κάρτες και πάρτυ, τι γιορτάζουμε στην πραγματικότητα; Ίσως είναι μία προσπάθεια να αποδιώξουμε κάθε θλιβερή υπόμνηση της ανέκκλητης ροής του χρόνου, και τα όνειρα που σχετίζονται με αυτά τα ορόσημα αξίζει να ανιχνευτούν για τα συναισθήματα που ξυπνούν. 


Ο ονειροποιός
Ο διαμορφωτής των ονείρων κατασκευάζει τέτοιες ονειρικές εικόνες έτσι ώστε να γίνεται δύσκολη η ερμηνεία τους χωρίς την πιο βαθιά και ουσιαστική ανάλυσή τους με τη χρήση συνειρμών. Αυτό συμβαίνει γιατί σκοπός του είναι να μην φέρει στην επιφάνεια επιθυμίες και φόβους του παρελθόντος τις οποίες για κάποιο λόγο έχουμε απωθήσει. Όταν όμως ξεκινάμε τη βαθύτερη ανάλυση των ονείρων και βελτιωνόμαστε στην ερμηνεία τους, ο ονειροποιός πασχίζει ακόμα πιο πολύ για την κάλυψη των εικόνων του ασυνειδήτου και δημιουργεί ακόμα πιο περίπλοκες ονειρικές εικόνες. Μην απογοητευτείτε. 
Τα όνειρα μπορεί να γίνουν αφυπνιστικές εμπειρίες και να μετατραπούν σε προάγγελους αλλαγής.  


Περιμένω τα όνειρα που σας έχουν προβληματίσει για να τα συζητήσουμε! 


(Υλικό από το βιβλίο "Η ερμηνεία των ονείρων" του S. Freud και τα βιβλία "Το δώρο της ψυχοθεραπείας" και "Στον κήπο του Επίκουρου" του I. Yalom)