"Ευτυχία δεν είναι να κάνεις πάντα αυτό που θέλεις, αλλά να θέλεις πάντα αυτό που κάνεις" (Λέων Τολστόι)

Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2011

Το σπίτι της ζωής



Ήταν κάποτε ένας ξυλουργός που ειδικευόταν στη συναρμολόγηση προκατασκευασμένων σπιτιών. Εργαζόταν για κάποιον επιχειρηματία, ο οποίος του προμήθευε έτοιμα τα ξύλα κι εκείνος τα μοντάριζε, στερέωνε τους αρμούς, έφτιαχνε το σπίτι και προετοίμαζε τις λεπτομέρειες. 


Μια μέρα, αποφασίζει ο ξυλουργός ότι έχει δουλέψει αρκετά, κι είναι πια καιρός να ξεκουραστεί. Έτσι, πάει να μιλήσει στον επιχειρηματία και του λέει πως πήρε την απόφαση να βγει στη σύνταξη. Καθώς, όμως, του έμενε ακόμη να τελειώσει ένα σπίτι, τον ειδοποιεί ότι αυτή θα είναι η τελευταία του δουλειά. 
"Τι κρίμα!" λέει ο επιχειρηματίας, "είσαι καλός στη δουλειά σου... Δε θέλεις να δουλέψεις λίγο ακόμα;"
"Όχι, όχι. Η αλήθεια είναι πως έχω πολλά πράγματα να κάνω, θέλω και να ξεκουραστώ..."
"Πολύ καλά."


Ο ξυλουργός τελειώνει το τελευταίο σπίτι και πάει να αποχαιρετήσει τον επιχειρηματία, αλλά αυτός του λέει: 
"Κοίτα, ήρθε μία παραγγελία της τελευταίας στιγμής, πρέπει να φτιάξεις ακόμη ένα σπίτι. Αν μου κάνεις αυτή τη χάρη... Δε θα έχεις τίποτε άλλο να κάνεις... Ασχολήσου αποκλειστικά με την κατασκευή αυτού του τελευταίου σπιτιού, πάρε όσο χρόνο χρειάζεσαι, αλλά σε παρακαλώ, ανάλαβε αυτή την τελευταία δουλειά". 


Ο ξυλουργός, αν και θυμωμένος με την παραγγελία αυτή, αποφασίζει παρ'όλα αυτά να την εκτελέσει και να φτιάξει το σπίτι όσο πιο γρήγορα γίνεται, για να πάει μετά να ξεκουραστεί, όπως ήθελε πραγματικά. Τώρα πια δεν έχει τίποτα να διαφυλάξει, αφού θα σταματήσει τη δουλειά, τώρα πια δεν χρειάζεται να επιδιώκει την αναγνώριση των άλλων, τώρα δεν διακυβεύεται η φήμη του ούτε η αμοιβή του, τώρα δεν διακινδυνεύει τίποτα απολύτως, γιατί έχει τελειώσει την καριέρα του. Το μόνο που θέλει, είναι να τελειώσει το σπίτι γρήγορα. 


Έτσι, λοιπόν, συναρμολογεί τα ξύλα, τα στερεώνει χωρίς πολύ κέφι, χρησιμοποιεί υλικά πολύ χαμηλής ποιότητας για να μειώσει το κόστος, δεν τελειώνει τις λεπτομέρειες... Με λίγα λόγια, κάνει δουλειά πολύ κατώτερη αυτής που έκανε συνήθως. Τέλος, στα γρήγορα, ολοκληρώνει το σπίτι. 


Οπότε, πάει στον επιχειρηματία κι εκείνος, έκπληκτος, του λέει: 
"Τι; Το τελείωσες κιόλας;" 
"Ναι, ναι, είναι έτοιμο"
"Ωραία, πάρε... Βάλε την κλειδαριά, κλείδωσε και φέρε μου το κλειδί."
Πάει ο ξυλουργός, βάζει την κλειδαριά, κλειδώνει και επιστρέφει με το κλειδί. 


Μόλις το παίρνει ο επιχειρηματίας το κλειδί, του το ξαναδίνει και λέει:
"Αυτό είναι το δώρο της εταιρείας για σένα..."



Μπορεί να μην το καταλαβαίνουμε, όμως η ζωή που φτιάχνουμε καθημερινά είναι το σπίτι μέσα στο οποίο ζούμε. Και το χτίζουμε εμείς οι ίδιοι. 
Αν έχεις συναίσθηση ότι σου αξίζει να ζεις καλύτερη ζωή... γιατί να μη φτιάξεις ένα καλύτερο σπίτι;
Τι καλά θα ήταν, αλήθεια, αν αρχίζαμε από δω και πέρα να είμαστε πιο προσεκτικοί με ό,τι φτιάχνουμε... 


(Από το βιβλίο "Ο δρόμος της αυτοεξάρτησης" του Χ. Μπουκάι)

Πέμπτη 20 Οκτωβρίου 2011

Διπολική Διαταραχή


Κύριο χαρακτηριστικό της ασθένειας είναι η διαταραχή στη συναισθηματική λειτουργία, η οποία εκφράζεται με κυκλικά επαναλαμβανόμενες εναλλαγές της διάθεσης, από τη φάση της μανίας στη φάση της κατάθλιψης, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλονται διαστήματα με φυσιολογική διάθεση («νορμοθυμία»).
Στην καθημερινότητα όλοι οι άνθρωποι βιώνουν διακυμάνσεις στη διάθεσή τους, οι οποίες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τα ερεθίσματα του περιβάλλοντος. Οι διακυμάνσεις αυτές κινούνται κυρίως ανάμεσα στο συναίσθημα της χαράς και το συναίσθημα της λύπης και μπορούν να εμφανιστούν με μια ποικιλία αποχρώσεων και παραλλαγών. Στη διπολική διαταραχή, όμως, οι μεταβολές της διάθεσης είναι πολύ διαφορετικές σε ένταση και διάρκεια και συνήθως γίνονται ακραίες, συμπαρασύροντας τις αλληλένδετες εκφάνσεις της ψυχικής ύπαρξης, τη σκέψη, τη δραστηριότητα και τη γενικότερη συμπεριφορά: στον ένα πόλο της ασθένειας η απύθμενη θλίψη της καταθλιπτικής συμπτωματολογίας, το αγωνιώδες αίσθημα επικείμενης καταστροφής, η ενοχή, η στείρα ανακύκλωση της μαύρης σκέψης, το «πάγωμα» της ψυχικής ζωής, που καθρεφτίζεται σε ένα σώμα ακινητοποιημένο, ανίκανο να εκφραστεί· στον άλλο πόλο, αυτόν της μανίας, η άκρατη ευφορία, ο υπέρμετρος ενθουσιασμός, η αίσθηση παντοδυναμίας, η σωματική και διανοητική αεικινησία, η σκέψη που -ολοένα επιταχυνόμενη- εκτροχιάζεται και οι αντιληπτικές αλλοιώσεις της πραγματικότητας που τη συνοδεύουν.
Αίτια
Μέχρι στιγμής δεν έχει απομονωθεί ένας συγκεκριμένος αιτιολογικός παράγοντας. Αντιθέτως, στην εμφάνιση της διπολικής διαταραχής θεωρείται ότι συμβάλλουν πολλοί παράγοντες, βιολογικοί, ψυχολογικοί και κοινωνικοί, που αλληλεπιδρούν μεταξύ τους. Είναι γεγονός, πάντως, ότι η νόσος έχει βιολογικό υπόβαθρο, με τεκμηριωμένο το ρόλο της κληρονομικότητας.
Συμπτώματα
Η διπολική διαταραχή μπορεί να ξεκινήσει είτε με ένα καταθλιπτικό επεισόδιο είτε με ένα επεισόδιο μανίας. Σε κάθε περίπτωση, τις περισσότερες φορές τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται σταδιακά.
Συμπτώματα της μανίας
Η ευφορία, που είναι το χαρακτηριστικό σύμπτωμα στη φάση της μανίας, ξεπερνά τα όρια του φυσιολογικού και γίνεται παθολογική. Η διάγνωση τίθεται όταν τουλάχιστον τρία από τα παρακάτω συμπτώματα εκδηλώνονται ταυτόχρονα, συνοδευόμενα από ευφορική ή ευερέθιστη διάθεση και είναι παρόντα κατά το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας, σχεδόν κάθε ημέρα και για διάστημα μεγαλύτερο της μιας εβδομάδας.
Στη φάση ενός μανιακού επεισοδίου μπορεί να εμφανιστούν:
* Υπερβολικά ευφορική διάθεση, υπεραισιοδοξία.
* Εντονη δραστηριότητα.
* Εκνευρισμός, ανησυχία, ευερεθιστότητα.
* Γρήγορη και συχνά ανοργάνωτη σκέψη και ομιλία.
* Διάσπαση προσοχής και αδυναμία συγκέντρωσης.
* Μειωμένη ανάγκη για ύπνο.
* Υπερεκτίμηση δυνάμεων και ικανοτήτων, ιδέες μεγαλείου.
* Μείωση της κριτικής ικανότητας, που επηρεάζει την επαφή με την πραγματικότητα.
* Υπερκαταναλωτική συμπεριφορά, αλόγιστες οικονομικές δαπάνες.
* Σεξουαλική υπερδραστηριότητα.
* Κατάχρηση ουσιών.
* Αδυναμία αναγνώρισης του νοσηρού της κατάστασης.
Συμπτώματα της κατάθλιψης
Για να τεθεί η διάγνωση της κατάθλιψης, το άτομο πρέπει να εμφανίζει τουλάχιστον πέντε από τα παρακάτω συμπτώματα και οπωσδήποτε τα δύο πρώτα, τις περισσότερες ώρες της ημέρας, για τουλάχιστον δύο εβδομάδες και σχεδόν σε καθημερινή βάση. Συνήθως τα συμπτώματα αυτά είναι πιο έντονα το πρωί και υποχωρούν προς το τέλος της ημέρας.
Στη φάση ενός καταθλιπτικού επεισοδίου μπορεί να εμφανιστούν:
* Καταθλιπτική διάθεση, με ή χωρίς άγχος.
* Απώλεια των ενδιαφερόντων ή μείωση της ικανοποίησης από δραστηριότητες που ήταν ευχάριστες στο παρελθόν.
* Απαισιοδοξία ή απελπισία και αίσθημα αβοηθητότητας.
* Ιδέες ενοχής, αυτομομφής και αναξιότητας.
* Μείωση της ενεργητικότητας και της ζωντάνιας, εύκολη κόπωση.
* Ψυχοκινητική ανησυχία ή ψυχοκινητική επιβράδυνση.
* Δυσκολία στη συγκέντρωση, τη μνήμη και στη δυνατότητα λήψης αποφάσεων.
* Διαταραχές του ύπνου.
* Διαταραχές της όρεξης.
* Μείωση της σεξουαλικής διάθεσης.
* Ευχές θανάτου ή σκέψεις αυτοκαταστροφής και συχνά απόπειρες αυτοκτονίας.
Θεραπεία
Στην αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής ο δρόμος προς την πλήρη και οριστική θεραπεία δεν είναι εύκολος. Υπάρχουν όμως αρκετοί τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν τον ασθενή όχι μόνο να βελτιώσει την κατάστασή του, αλλά και να διατηρηθεί σε αυτή την καλή κατάσταση.
Φαρμακευτική αγωγή
Τα φάρμακα αποτελούν τον θεμελιώδη λίθο στη θεραπεία της διπολικής διαταραχής. Στόχος της φαρμακευτικής αγωγής είναι όχι μόνο η αντιμετώπιση των οξέων συμπτωμάτων, αλλά η πρόληψη των υποτροπών και η διατήρηση της καλής κατάστασης. Μελέτες των τελευταίων 20 ετών έχουν δείξει ότι τα άτομα που λαμβάνουν τα κατάλληλα φάρμακα παραμένουν καλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, συγκρινόμενα με εκείνα που δεν παίρνουν φάρμακα. Η φαρμακευτική αγωγή για τη διπολική διαταραχή βρίσκεται ακόμη σε φάση πλήρους εξέλιξης -νέα φάρμακα, νέοι συνδυασμοί προστίθενται στη θεραπευτική φαρέτρα.
Βασικές φαρμακευτικές επιλογές
* Τα σταθεροποιητικά της διάθεσης είναι φάρμακα που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία της οξείας μανίας, αλλά κυρίως στη σταθεροποίηση της διάθεσης και την πρόληψη υποτροπών, διασφαλίζοντας ότι η διάθεση του ατόμου θα γίνει αλλά και θα παραμείνει φυσιολογική. Το λίθιο είναι το πιο παλιό και διαδεδομένο σταθεροποιητικό. Κάποιες άλλες ουσίες, που προορίζονταν για τη θεραπεία της επιληψίας (αντιεπιληπτικά), βρέθηκε στη συνέχεια ότι μπορούν να δράσουν και ως σταθεροποιητικά της διάθεσης.
* Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα χορηγούνται με ιδιαίτερη προσοχή στη φάση της κατάθλιψης, κυρίως στις περιπτώσεις εκείνες που τα συμπτώματα αντιστέκονται στα σταθεροποιητικά της διάθεσης.
* Τα νεότερα (άτυπα) αντιψυχωσικά χρησιμοποιούνται κυρίως για την αντιμετώπιση των φάσεων της μανίας. Ορισμένα από αυτά έχει βρεθεί ότι σε κατάλληλη δόση βελτιώνουν τη διάθεση του ασθενούς και κατά την καταθλιπτική φάση, ενώ παράλληλα δρουν και ως σταθεροποιητικά της διάθεσης.
Κάθε φάρμακο έχει, ασφαλώς, πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Ο πιο κατάλληλος για να συμβουλεύσει υπεύθυνα για τη φαρμακευτική αγωγή που ενδείκνυται στην περίπτωση κάθε ασθενούς, είναι αποκλειστικά και μόνο ο ψυχίατρός του.
Ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις
Εκτός από τα φάρμακα, ψυχοθεραπείες και ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις μπορούν να συμβάλουν συμπληρωματικά στην ολοκληρωμένη αντιμετώπιση της διπολικής διαταραχής. Ανάμεσα σε αυτές, η ψυχοεκπαίδευση αποτελεί μια σύγχρονη θεραπευτική παρέμβαση, ιδιαίτερα χρήσιμη, τόσο για τον ίδιο τον ασθενή όσο και για την οικογένειά του, η οποία ειδικά για τη διπολική διαταραχή παρέχει:
Ενημέρωση για τη νόσο
Εκπαίδευση σε δεξιότητες που διευκολύνουν στην αναγνώριση των πρόδρομων συμπτωμάτων, στην αντιμετώπιση των ειδικών συμπτωμάτων της κάθε φάσης, στη συστηματική λήψη της φαρμακευτικής αγωγής, στην αντιμετώπιση του στρες και των προβλημάτων που απορρέουν από τη νόσο και επηρεάζουν την οικογενειακή και επαγγελματική ζωή του ατόμου.
Υποστήριξη για την αντιμετώπιση της χρονιότητας και του κοινωνικού στιγματισμού
Η διπολική διαταραχή σήμερα μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά με τα νέα φάρμακα, τη λήψη της κατάλληλης σε κάθε φάση φαρμακευτικής αγωγής, την ψυχοεκπαίδευση και την ψυχολογική υποστήριξη, έτσι ώστε το άτομο να έχει μια φυσιολογική και δημιουργική ζωή.
Ο κίνδυνος της αυτοκτονίας
Ο κίνδυνος της αυτοκτονίας για τα άτομα με διπολική διαταραχή είναι αυξημένος. Το 20-25% των ασθενών κάνουν απόπειρες αυτοκτονίας, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται στη φάση της κατάθλιψης. Αλλά και κατά τη φάση της μανίας, το άτομο ενδέχεται να βάλει τη ζωή του σε κίνδυνο μέσα από κατάχρηση ουσιών, ανεξέλεγκτη σεξουαλική συμπεριφορά, οδήγηση με υπερβολική ταχύτητα, πρόκληση ατυχημάτων κ.λπ.
Οι ιδέες αυτοκαταστροφής πρέπει να αντιμετωπίζονται με ιδιαίτερη προσοχή από το περιβάλλον και απαιτούν άμεση ψυχιατρική παρέμβαση. Το περιβάλλον θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπ' όψιν του τις παρακάτω ενδείξεις:
* Σκέψεις θανάτου («η ζωή δεν έχει κανένα νόημα», «ο θάνατος είναι λύτρωση», «ας πεθάνω να ησυχάσουμε»).
* Απελπισία («όλα μαύρα, δεν υπάρχει ελπίδα, το τέλος έρχεται»).
* Αίσθημα αβοηθητότητας («κανείς δεν μπορεί να βοηθήσει, δεν υπάρχει σωτηρία»).
* Πεποίθηση ότι αποτελεί ο ασθενής εμπόδιο στη ζωή της οικογένειας («να μη σας γίνομαι άλλο βάρος»).
* Κατάχρηση αλκοόλ ή άλλων ουσιών.
* Περίεργη διευθέτηση εκκρεμοτήτων (οργάνωση των οικονομικών, δωρεά πολύτιμων αντικειμένων, διαθήκη).

(Γράφει η Μαρίνα Οικονόμου-Λαλιώτη, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχιατρικής, στο www.enet.gr)

Τετάρτη 12 Οκτωβρίου 2011

Ασθένεια και εσωτερικές συγκρούσεις





Ο γιατρός Ρίκε Γκέερτ Χάμερ (Ryke Geerd Hamer) υπήρξε για πολλά χρόνια διευθυντής σε μια γερμανική κλινική. Η προνομιούχος θέση του, του επέτρεψε να συναντήσει πολλούς καρκινοπαθείς. Χάρις στις περιστάσεις, στην τύχη και στην λεπτομερή παρατήρηση, ο Χάμερ ανακάλυψε τους θεμελιώδεις νόμους που εξηγούν το μηχανισμό της εμφάνισης όλων των καρκίνων και όλων των ασθενειών. Στην περίπτωση αυτού του γιατρού, μπορούμε πραγματικά να μιλήσουμε για νόμους, αφού οι επαληθεύσεις που έγιναν από τον ίδιο και από άλλους ερευνητές και θεραπευτές έδειξαν ότι όλοι ισχύουν στις 100% των περιπτώσεων, πράγμα το οποίο δεν είχε ποτέ συμβεί έως τότε στην ιστορία της ιατρικής. 

Ο ατσαλένιος νόμος του καρκίνου που διατυπώθηκε από τον Ρίκε Γκέερτ Χάμερ είναι ο εξής: " Όλοι οι καρκίνοι προκαλούνται και ενεργοποιούνται από έντονες και βίαιες εσωτερικές συγκρούσεις που τις βιώνουμε χωρίς να τις εκφράζουμε. Η φύση της εσωτερικής σύγκρουσης καθορίζει την περιοχή του εγκεφάλου που θα πληγεί και το όργανο στο οποίο θα εντοπισθεί η ασθένεια." Παρατήρησε λοιπόν ότι οι ασθενείς που είχαν καρκίνο των οστών, για παράδειγμα, είχαν όλοι βιώσει κάποιο σοκ, κάποιο στρες, κάποια έντονη και βίαιη (αιφνίδια) εσωτερική σύγκρουση κατά την οποία αισθάνθηκαν υποτιμημένοι. Επιπροσθέτως, παρατήρησε ότι σε όλους τους ασθενείς που είχαν προσβληθεί από τον ίδιο καρκίνο, είχε εμφανισθεί ένα σημάδι στην ίδια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου τους. Έτσι, ανακάλυψε ότι σε κάθε τύπο στρες αντιστοιχούσε η ίδια συγκεκριμένη περιοχή του εγκεφάλου και το ίδιο συγκεκριμένο όργανο, πάντα το ίδιο. 

Ο καρκίνος των οστών αντιστοιχεί στην εσωτερική σύγκρουση της υποτίμησης. Ο καρκίνος των πνευμόνων στη έντονο φόβο του θανάτου. Ο καρκίνος του αριστερού στήθους σε μια γυναίκα δεξιόχειρα, στη έντονη εσωτερική σύγκρουση σε σχέση με ένα παιδί (πραγματικό, εικονικό, φανταστικό ή συμβολικό). Ο καρκίνος του δεξιού στήθους σε μια δεξιόχειρα γυναίκα αντιστοιχεί σε εσωτερική σύγκρουση γενικά με τον σύντροφο (σε μια γυναίκα αριστερόχειρα, οι αντιστοιχίες αντιστρέφονται). Ο καρκίνος του προστάτη αντιστοιχεί στη σεξουαλική εσωτερική σύγκρουση (πραγματική ή συμβολική) σε σχέση με τα παιδιά ή τους απογόνους (ή την ικανότητα δημιουργίας). Και ούτω καθεξής, για όλους τους καρκίνους. 

Αυτός ο νόμος έχει επιβεβαιωθεί εδώ και σχεδόν 20 χρόνια από εκατοντάδες θεραπευτές (εκπαιδευμένους από τον Χάμερ ή τους διαδόχους του), σε δεκάδες χιλιάδες ασθενείς, χωρίς εξαίρεση. Αυτό που είναι φανταστικό σε αυτήν την ανακάλυψη, είναι ότι ο μηχανισμός: «σύγκρουση - εγκέφαλος – όργανο» λειτουργεί και προς τις δύο κατευθύνσεις. Για να το πούμε και αλλιώς, όσο η εσωτερική σύγκρουση είναι ενεργή, η περιοχή του εγκεφάλου που δραστηριοποιείται δίνει διαταγή στη βιολογική διαδικασία να παραγάγει καρκινικά κύτταρα στο όργανο που διαλέχτηκε για να εκφράσει την ανισορροπία. Αντιθέτως, όταν το άτομο λύσει την εσωτερική του σύγκρουση (με οποιονδήποτε τρόπο και αν το κάνει αυτό) και βάλει τέλος στο έντονο στρες του, η ίδια περιοχή του εγκεφάλου αντιστρέφει το πρόγραμμα και δίνει αμέσως διαταγή στη βιολογική διαδικασία, να σταματήσει την παραγωγή καρκινικών κυττάρων και να καταστρέψει τον όγκο που έχει δημιουργηθεί στο όργανο ... 


Έτσι σήμερα, αρκετές χιλιάδες ιατρικοί φάκελοι θεραπειών έχουν σχηματιστεί και συγκεντρωθεί από τον γιατρό Χάμερ και τους διαδόχους του. Μέσα σε αυτούς τους φακέλους, απαριθμούνται πολλές αποθεραπείες τις οποίες η επίσημη ιατρική χαρακτηρίζει ως «αυθόρμητες, ανεξήγητες ή αξιοθαύμαστες» : έτσι, ανιχνεύσεις (με σκάνερ), αναλύσεις αίματος, ακτινογραφίες, υποβολές εκθέσεων που έγιναν σε νοσοκομεία, αποδεικνύουν ότι ασθενείς έχουν θεραπευθεί εντελώς από καρκίνους, λευχαιμίες, σκληρύνσεις κατά πλάκας, μυοπάθειες, διάφορες εκφυλιστικές ασθένειες, κωφώσεις, σοβαρές διαταραχές της όρασης, ψωριάσεις, αλλεργίες, κ.λπ., χωρίς να προσφύγουν στη χημειοθεραπεία, την ακτινοθεραπεία, τη χειρουργική επέμβαση ή άλλες κλασικές θεραπείες που ορίζονται από την ιατρική. Και όμως, πολλοί από αυτούς ήταν καταδικασμένοι από την επίσημη ιατρική, που είχε βεβαιώσει ότι ήταν ανίατοι, ότι θα πεθάνουν σε σύντομο χρονικό διάστημα. Κατά τη διάρκεια μιας από τις αναρίθμητες δίκες εναντίον του γιατρού Χάμερ στις οποίες ενάγων ήταν ο ιατρικός σύλλογος, ο δικηγόρος του Χάμερ είχε ζητήσει από το δικαστήριο να συγκρίνει το ποσοστό, σε εθνική κλίμακα, όσων επέζησαν από καρκίνο, με το ποσοστό όσων επέζησαν από καρκίνο ανάμεσα στους ασθενείς του πελάτη του (λαμβάνοντας υπόψη ότι μερικοί από αυτούς είχαν απευθυνθεί σ’ αυτόν, μερικές φορές στο τελευταίο τους στάδιο, απελπισμένοι, αφού είχαν δοκιμάσει τα πάντα). Αυτή η σύγκριση παρουσίασε με περιφανή τρόπο την ανωτερότητα της προσέγγισής του Χάμερ, σε σχέση με την προσέγγιση της επιστημονικής ιατρικής και ολόκληρου του οπλοστασίου της: 95% επιβίωση για περισσότερα από 5 χρόνια για τον Χάμερ, απέναντι στο 30% κατά μέσο όρο, σε εθνική κλίμακα στη Γερμανία. Χωρίς σχόλιο. 

Η ασθένεια είναι η τέλεια λύση που βρίσκει ο εγκέφαλος στο πρόβλημα των «εσωτερικών συγκρούσεων» 

Εάν σταματούσα εδώ την παρουσίασή μου, θα σας άφηνα πιθανώς αμήχανους και με πολλές αμφιβολίες. Εάν δεν καταλάβουμε σε τι πραγματικά χρησιμεύει η ασθένεια, από βιολογική άποψη, οι θεραπείες μπορεί να φανούν μαγικές. Για να το καταλάβουμε αυτό, ο γιατρός Χάμερ έδωσε πρώτα-πρώτα ένα παράδειγμα παρμένο από την ζωική βιολογία: αυτό μιας αλεπούς που βρέθηκε σε κατάσταση μεγάλου στρες σχετικά με την επιβίωσή της. 

Ας φανταστούμε ότι μια αλεπού δεν έχει καταφέρει να πιάσει την παραμικρή λεία εδώ και τρεις μέρες. Βρίσκεται σε κατάσταση μεγάλου στρες σχετικά με την σωματική της επιβίωση, όταν επιτέλους, καταφέρνει να αιχμαλωτίσει ένα μικρό κουνέλι που περνάει από εκεί. Τη στιγμή που ετοιμάζεται να το δαγκώσει, να το ξεσκίσει, να το φάει, η αλεπού ακούει έναν από τους χειρότερους εχθρούς της να πλησιάζει : τον κυνηγό. Και τώρα η αλεπού μας βρίσκεται σε τρομερό δίλημμα, ανάμεσα σε δύο απειλές : εάν φάει το γεύμα της, για να ικανοποιήσει την ανάγκη της για τροφή, κινδυνεύει να σκοτωθεί με την κοιλιά γεμάτη · εάν το σκάσει, αφήνοντας τη λεία της, κινδυνεύει ίσως να πεθάνει της πείνας λίγο αργότερα. Για να βγει από αυτό το δίλημμα, αποφασίζει να καταπιεί ολόκληρο το πόδι του κουνελιού και να φύγει μακριά. 

Εκείνη την στιγμή, ένας άλλος κίνδυνος απειλεί την αλεπού : κινδυνεύει να πεθάνει από απόφραξη εντέρου, επειδή αυτό το ολόκληρο πόδι δεν μπορεί ούτε να ξανανεβεί από το στομάχι, ούτε να συνεχίσει τη διαδρομή του μέσα στο έντερο. Βρισκόμαστε, λέει ο Χάμερ, μπροστά σε μια έντονη και βίαιη εσωτερική σύγκρουση που σχετίζεται με την ανάγκη να χωνευτεί κάτι. Για να λύσει αυτό το πρόβλημα, ο εγκέφαλος ενεργοποιεί την τέλεια λύση που θα εξασφαλίσει την επιβίωση του ατόμου : ενεργοποιεί ένα πρόγραμμα παραγωγής πεπτικών υπερκυττάρων στα τοιχώματα του στομαχιού. Στόχος: η χώνεψη του ποδιού που έχει σφηνώσει στο στομάχι, να γίνει πέντε φορές πιο γρήγορα και πέντε φορές καλύτερα. Όσο ο στόχος δεν επιτυγχάνεται, ο εγκέφαλος συνεχίζει να διατάζει την παραγωγή αυτών των πεπτικών υπερκυττάρων που έχουν σαφώς ανώτερες επιδόσεις από τα κανονικά. Αλλά μόλις το πόδι χωνευθεί εντελώς, μια διαδικασία βιοανάδρασης ενημερώνει τον εγκέφαλο ότι ο στόχος έχει επιτευχθεί. Στη στιγμή ο εγκέφαλος βάζει τέλος στο πρόγραμμα της παραγωγής και δίνει διαταγή να εξαλειφθούν αυτά τα υπερκύτταρα, που θα απέβαιναν επικίνδυνα εάν παρέμεναν στο στομάχι. Μερικές ημέρες αργότερα, εάν ναρκώσουμε την αλεπού και εξετάσουμε τα τοιχώματα του στομαχιού της, θα μπορέσουμε να παρατηρήσουμε ουλές, μάρτυρες της πρόσφατης εξάλειψης των υπερκυττάρων. Συμπέρασμα : χάρη σε αυτόν τον προγραμματισμό ,τον εγγεγραμμένο στη βιολογική διαδικασία εδώ και εκατομμύρια χρόνια, ο εγκέφαλος της αλεπούς διάλεξε την καλύτερη ανάμεσα σε όλες τις λύσεις, έτσι ώστε να εξασφαλίσει την επιβίωσή της. Το μόνο που δεν σας είπα ακόμη, είναι ότι αυτά τα υπερκύτταρα είναι αυτό που κοινώς αποκαλούμε, καρκινικά κύτταρα του στομαχιού !

Έτσι, σύμφωνα με τους Χάμερ και Σαμπά, βάσει επαληθεύσεων που έγιναν στο εργαστήριο, αυτό που αποκαλούμε καρκινικό κύτταρο έχει τις ίδιες λειτουργίες με ένα κανονικό κύτταρο, αλλά με πολλαπλάσιες επιδόσεις. Ένα καρκινικό κύτταρο στομαχιού χωνεύει πολύ πιο γρήγορα και δυνατά από ένα κανονικό κύτταρο. Ένα καρκινικό κύτταρο παγκρέατος παράγει πολύ περισσότερη ινσουλίνη, ένα καρκινικό κύτταρο του στήθους παράγει πολύ περισσότερο γάλα, ένα καρκινικό κύτταρο πνεύμονα έχει πολύ μεγαλύτερη ικανότητα ανταλλαγής οξυγόνου αίματος, ένα καρκινικό κύτταρο νεφρού φιλτράρει σαφώς περισσότερο, κ.λπ..  

Ας σημειώσουμε, μια και το έφερε ο λόγος, ότι ο γιατρός Κλωντ Σαμπά (Claude Sabbah) γενίκευσε τις ανακαλύψεις του Χάμερ αποδεικνύοντας ότι όλες οι ασθένειες, όποιες και αν είναι αυτές (από την πιο καλοήθη ως την πιο σοβαρή), είναι αποτέλεσμα κάποιου σοκ ή στρες που το βιώσαμε χωρίς να το εκφράσουμε, και ενεργοποιούνται από τον εγκέφαλο, ως η τέλεια λύση για την εξασφάλιση της επιβίωσης. 

Γιατί πεθαίνουμε από τις ασθένειές μας;

Τότε, θα μου πείτε, εάν οι ασθένειες είναι οι τέλειες λύσεις που είναι γραμμένες στη βιολογική διαδικασία για να εξασφαλίσουν την επιβίωσή μας, γιατί πεθαίνουμε από καρκίνο ή άλλες ασθένειες; Για να απαντήσουμε σε αυτό το ερώτημα, πρέπει να καταλάβουμε, με ποιο τρόπο επεξεργάζεται ο εγκέφαλός μας τις πληροφορίες που φτάνουν σ’ αυτόν. Δηλαδή πρέπει να γνωρίζουμε, ότι ο εγκέφαλος δεν κάνει καμία διάκριση ανάμεσα σε μια πραγματική και μια φανταστική, εικονική ή συμβολική πληροφορία. Για να το αποδείξουμε, ας πάρουμε ένα απλό παράδειγμα · 

- Εάν ξαφνικά βρεθείτε όρθιος στο χείλος της χωρίς παραπέτο στέγης ενός 20όροφου κτιρίου, ο εγκέφαλός σας θα ερμηνεύσει αυτήν την κατάσταση ως πραγματικό κίνδυνο: θα ενεργοποιήσει μια σειρά φυσιολογικών αντιδράσεων και ανακλαστικών συμπεριφοράς (άνοδος του ποσοστού της αδρεναλίνης, επιτάχυνση του καρδιακού παλμού, άγχος, ίλιγγος, κ.λπ.). Εδώ, έχει επεξεργαστεί μια πραγματική πληροφορία · 

- Εάν, διαβάζοντας το παραπάνω παράδειγμα, φανταστήκατε τον εαυτό σας σ’ αυτή τη θέση, πιθανώς ο εγκέφαλός σας να ενεργοποίησε τις ίδιες αντιδράσεις. Εντούτοις, δεν βρισκόσαστε πραγματικά σε κίνδυνο, αφού ήσασταν καθισμένος και διαβάζατε. Ο εγκέφαλός σας όμως επεξεργάστηκε μια φανταστική πληροφορία, σαν να ήταν πραγματική· 

- Εάν, τώρα, κατά τη διάρκεια ηλεκτρονικού παιχνιδιού ή κάποιας κινηματογραφικής προβολής, το σενάριο σάς προβάλει στο χείλος μιας στέγης, με το κενό από κάτω, σκηνή τραβηγμένη από την οπτική γωνία του ήρωα, και εάν είστε αρκετά βυθισμένος, συνεπαρμένος μέσα στην εικόνα, ο εγκέφαλός θα αντιδράσει και πάλι με το ίδιο τρόπο. Εδώ, θα έχει επεξεργαστεί μια εικονική πληροφορία σα να ήταν πραγματική · 

- Και τέλος, εάν σας ανακοινώσουν ξαφνικά ότι η επιχείρηση στην οποία εργάζεστε κήρυξε πτώχευση, τη στιγμή που εσείς έχετε μόλις πάρει ένα μεγάλο δάνειο από την τράπεζα, θα αισθανθείτε ίσως τη γη να χάνεται κάτω από τα πόδια σας. Ο εγκέφαλος θα ενεργοποιήσει και πάλι τις ίδιες αντιδράσεις, παρόλο που ή άβυσσος που έχετε μπροστά σας, δεν είναι παρά συμβολική. Έτσι, θα έχει επεξεργαστεί μια συμβολική πληροφορία σα να ήταν πραγματική.  

Εάν κατανοήσετε αυτό το παράδειγμα, θα καταλάβετε εύκολα ότι ό,τι λέμε, ό,τι σκεφτόμαστε εκλαμβάνεται από τον εγκέφαλό μας ως πραγματική πληροφορία, την οποία έχει υποχρέωση να επεξεργαστεί, ως υπερυπολογιστής. Έτσι εάν, μιλώντας για ένα φίλο, πείτε: " αυτό δεν θα του συγχωρήσω ποτέ. Δεν θα μπορέσω ποτέ να το χωνέψω ", και αυτή η φράση πραγματικά αντανακλά αυτό που έντονα αισθάνεστε, τότε ο εγκέφαλός σας θα λάβει αυτήν την συμβολική πληροφορία και θα την επεξεργαστεί σα να ήταν πραγματική. Εάν η σύγκρουση που βιώνετε στη σχέση σας με το άλλο άτομο είναι πολύ έντονη και δεν καταφέρνετε να εκφράσετε όλη τη δυσαρέσκεια που αισθάνεστε, είναι πολύ πιθανό ο εγκέφαλος να ξεκινήσει πρόγραμμα παραγωγής πεπτικών υπερκυττάρων (δηλαδή καρκινικών κυττάρων) για να χωνέψει αυτό που δεν μπορείτε να χωνέψετε… 

Η διαφορά με την περίπτωση του ποδιού που σφήνωσε στο στομάχι της αλεπούς, είναι ότι εάν δεν συμφιλιωθείτε με τον φίλο σας, εάν παραμείνετε στις θέσεις σας, εάν δεν τον συγχωρέσετε, δεν θα μπορέσετε πράγματι ποτέ να χωνέψετε αυτό που σας έκανε. Κατά συνέπεια ο εγκέφαλός σας θα συνεχίζει να λαμβάνει το μήνυμα ότι κάτι δεν έχει ακόμη χωνευθεί. Και υπάκουα, θα συνεχίζει το πρόγραμμα της παραγωγής καρκινικών κυττάρων. Μαντεύετε τη συνέχεια : αργά ή γρήγορα, εξαιτίας της ανώμαλα υπερβολικής ικανότητας πέψης, θα αρχίσετε να αισθάνεστε πόνους, οι τροφές δεν θα χωνεύονται σωστά. Θα σας γίνει τότε διάγνωση καρκίνου του στομάχου, που οι γιατροί θα προσπαθήσουν να εξαφανίσουν με τα διάφορα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους. 

Αλλά αρχίζετε να μαντεύετε αυτό που υπάρχει κίνδυνος να επακολουθήσει. Ακόμα και αν σας έκαναν ολική αφαίρεση στομάχου, ο εγκέφαλός σας θα συνέχιζε να δίνει την εντολή για την παραγωγή καρκινικών κυττάρων στην περιοχή του σώματος όπου βρισκόταν το στομάχι. Κάποιους μήνες αργότερα, οι γιατροί θα ανακάλυπταν αυτό που θα ονόμαζαν υποτροπή ή μετάσταση, ενώ αυτό δεν θα ήταν παρά η συνέχιση του προγράμματος που είχε ξεκινήσει ο εγκέφαλός σας, βασιζόμενος σε μια συμβολική πληροφορία σχετικά με την σύγκρουση που βιώσατε με κάποιο φίλο. 

Για να πάμε ακόμη μακρύτερα, εάν σοκαριστείτε από την απαισιόδοξη διάγνωση του καρκινολόγου σας και αισθανθείτε μεγάλο φόβο θανάτου, ο εγκέφαλός σας θα αρχίσει καινούργιο πρόγραμμα παραγωγής υπερκυττάρων ,στον πνεύμονα, που αργότερα θα χαρακτηριστεί από τους γιατρούς καρκίνος του πνεύμονα. Και ούτω καθεξής, μέχρις ότου επέλθει ο θάνατος. 

Πώς να προλάβουμε τις ασθένειες και πώς να τις θεραπεύσουμε ; 

Αυτό που πρέπει να συγκρατήσουμε από όλα αυτά είναι, ότι από τη μια, ο εγκέφαλος δε σφάλει ποτέ και από την άλλη, ότι αυτός είναι που ενεργοποιεί όλες τις «ασθένειες» έτσι ώστε να εγγυηθεί στο άτομο τις μεγαλύτερες πιθανότητες επιβίωσης. Είναι φανερό ότι το ενδιαφέρον μιας τέτοιας θεώρησης είναι τεράστιο. Πράγματι, για πρώτη φορά στην ιστορία της ιατρικής, καμιά πάθηση, καμιά ανισορροπία μας δεν οφείλεται στην τύχη. Όλα εκδηλώνονται σύμφωνα με τους αμετάβλητους νόμους της Βιολογίας των Ζωντανών Όντων, όπως λέει ο γιατρός Κλωντ Σαμπά. 


Αυτό σημαίνει συγκεκριμένα, ότι εάν μάθετε τους νόμους της Νέας Ιατρικής του Ρίκε Γκέερτ Χάμερ ή της Ολιστικής Βιολογίας του Κλωντ Σαμπά, που είναι αμετάβλητοι όσο και οι νόμοι της φυσικής ή της χημείας, θα μπορείτε όχι μόνο να καταλάβετε από πού προέρχονται όλες οι ασθένειές σας, αλλά κυρίως θα μπορείτε να τις προλαμβάνετε και να τις θεραπεύετε. Πώς ; Μαθαίνοντας τις βασικές αρχές της επικοινωνίας τις οποίες κάθε άνθρωπος θα έπρεπε να κατέχει : το να εκφράζει τις ανάγκες και τα συναισθήματά του, να τολμά να αντιπαρατίθεται στους άλλους (με σεβασμό βέβαια), να αναγνωρίζει και να δέχεται την πραγματικότητα όπως αυτή είναι, οι πράξεις του να είναι προσαρμοσμένες στην πραγματικότητα, να τελειώνει τις όποιες συναισθηματικές εκκρεμότητες έχει με τους άλλους, να συγχωρεί. Ας πάρουμε αυτές τις αρχές μία μία, για να εξετάσουμε με ποιο τρόπο μπορούν να μας κάνουν να αποφύγουμε τις ασθένειες ή να μας θεραπεύσουν... 

- να εκφράζουμε τις ανάγκες μας : πολλές απογοητεύσεις, πολλές καταστάσεις στρες προέρχονται από το γεγονός ότι αφενός, λίγοι είναι οι άνθρωποι που γνωρίζουν συνειδητά τις αληθινές ανάγκες τους και αφετέρου, ακόμη πιο σπάνιοι είναι εκείνοι που έχουν την ικανότητα να τις εκφράσουν με κατάλληλο τρόπο. Συνεπώς, συσσωρεύουμε μίση και μνησικακίες, μένουμε μπλοκαρισμένοι σε αδιέξοδα. Αισθανόμαστε βέβαια ότι κάτι δεν μας ταιριάζει, αλλά δεν γνωρίζουμε πώς να ξεφύγουμε. Μας συμβαίνουν συχνά απαράδεκτα πράγματα. Εντούτοις τα δεχόμαστε, επειδή δεν γνωρίζουμε ούτε καν τα όριά μας, σχετικά με το τι θέλουμε και τι δεν θέλουμε, τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε. 

Το να ξαναμάθουμε να αναγνωρίζουμε τις ανάγκες μας και τα όριά μας για όσα δεν θέλουμε πια, το να είμαστε ικανοί να τα εκφράσουμε στους συνομιλητές μας, χωρίς να φοβόμαστε τις συνέπειες, αυτό είναι ένας από τους τρόπους που μπορεί να προλάβουν ή να θεραπεύσουν τις ασθένειες που προκαλούνται από τις ανθρώπινες εσωτερικές συγκρούσεις και τις απογοητεύσεις.

- να εκφράζουμε τα συναισθήματά μας : Το συναίσθημα μοιάζει με το σύμπτωμα. Είναι ο δείκτης του βαθμού ικανοποίησης ή μη ικανοποίησης των αναγκών μας. Μια ανάγκη μας ματαιώνεται· εμφανίζεται ένα δυσάρεστο συναίσθημα (θυμός, θλίψη, φόβος, κ.λπ.). Μια ανάγκη μας ικανοποιείται· ένα ευχάριστο συναίσθημα θα εκδηλωθεί (χαρά, ευχαρίστηση, κ.λπ.). Δυστυχώς, η παιδεία μας μας έχει διδάξει, να αντιμετωπίζουμε τα συναισθήματά μας όπως η ιατρική αντιμετωπίζει τα συμπτώματα : να τα αρνούμαστε, να τα απορρίπτουμε, να τα εξαφανίζουμε. Με αυτό τον τρόπο στερούμαστε τα καλύτερα σημάδια, που έχουμε στη διάθεσή μας για να γνωρίζουμε με βεβαιότητα τι είναι καλό για μας και τι δεν είναι. Αυτή η άγνοιά μας μάς οδηγεί στην απογοήτευση, αφού μην έχοντας πια τους φωτεινούς δείκτες στον πίνακα ελέγχου, δεν ειδοποιούμαστε καν ότι μια ή περισσότερες ανάγκες μας ματαιώνονται. Σ’ αυτό το σημείο ο εγκέφαλος παίρνει αναγκαστικά τα ηνία, για να εγγράψει στη βιολογική διαδικασία των οργάνων τις ίδιες πληροφορίες που μας είχαν δώσει τα συναισθήματα [θυμηθείτε : στο παράδειγμα με το αυτοκίνητο, εάν οι φωτεινοί δείκτες του πίνακα ελέγχου (τα συναισθήματα) δεν λειτουργούν πια ή δεν ληφθούν υπόψη, η βλάβη θα εκδηλωθεί στα όργανα της μηχανής (στα όργανα του σώματος)]. 

Το να ξαναμάθουμε λοιπόν να ακούμε τα συναισθήματά μας, να τα αναγνωρίζουμε και να τα δεχόμαστε, να τα ευχαριστούμε μάλιστα που επαγρυπνούν για μας, είναι ένας πρώτος σταθμός για να αποφεύγουμε τις καταστρεπτικές εσωτερικές συγκρούσεις και το στρες. Εάν, επιπλέον, μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας με τρόπο κατάλληλο, υπεύθυνα, χωρίς να αποδίδουμε στους άλλους την ευθύνη, θα μπορέσουμε πολύ γρήγορα να ξαναβρούμε την ισορροπία μας.

- να τολμούμε τις αντιπαραθέσεις, με σεβασμό στους άλλους :

πόσες φορές, σε δύσκολες, τεταμένες, δυσάρεστες καταστάσεις, δεν συνέβη να μη τολμήσουμε να πούμε τα πράγματα στον άλλο, με σεβασμό, αλλά και σταθερά, με θάρρος ; Πόσες φορές δεν κατάπιαμε τα λόγια μας από φόβο μην προκαλέσουμε σύγκρουση ; Φοβόμαστε συχνά να πούμε δυσάρεστα πράγματα, επειδή πιστεύουμε ότι είναι προτιμότερο να διατηρούμε την ειρήνη ανάμεσα στους ανθρώπους. Όμως αυτή η ειρήνη είναι απατηλή, αφού μέσα μας μπορεί να γεννιέται ένα ισχυρό βίαιο συναίσθημα. Σημειώστε ότι ακόμη και ο υπολογισμός είναι λανθασμένος : θέλοντας να αποφύγουμε τη σύγκρουση, δεν λέμε αυτό που θα έπρεπε να ειπωθεί. Όμως, μην λέγοντας τίποτα, αυξάνουμε την αίσθηση απογοήτευσης και μνησικακίας μέσα μας, μέχρι που η κατάσταση γίνεται αφόρητη. Τότε, είτε ξεσπάμε βίαια πάνω στον άλλο, οπότε συμβαίνει αυτή η σύγκρουση και η ρήξη που ακριβώς θέλαμε να αποφύγουμε, είτε καταπίνουμε τα συναισθήματά μας για άλλη μια φορά, και τότε συμβαίνει ο καρκίνος ή η οξεία ασθένεια, που μας καλεί να εξετάσουμε προσεχτικά την ανισορροπία που έχουμε δημιουργήσει ... 

Το να τολμάμε την σύγκρουση, είναι το να μάθουμε να μιλάμε για τα πράγματα που μας ενοχλούν, ήρεμα, χωρίς υπεκφυγές. Το να μάθουμε να εκφράζουμε με ειλικρίνεια το τι μας συμβαίνει, είναι ο καλύτερος τρόπος για να φροντίζουμε τις σχέσεις μας με τους άλλους.

- να αναγνωρίζουμε και να δεχόμαστε την πραγματικότητα όπως αυτή είναι : συχνά έχω παρατηρήσει, ότι πολλές ασθένειες ξεκινάνε όταν αρνούμαστε να δούμε μια κατάσταση, όταν της αντιστεκόμαστε, όταν δεν δεχόμαστε αυτό που μας συμβαίνει. Έτσι, μπορεί να μπούμε σε καταστάσεις εσωτερικής σύγκρουσης, αντίστασης, αυτοϋποτίμησης, απώλειας της ταυτότητας ή του χώρου κυριαρχίας μας. Και όσο περισσότερο μαχόμαστε την πραγματικότητα, τόσο περισσότερο ενισχύουμε την επιρροή της και τη δύναμή της πάνω μας, μέχρις ότου εξαντληθούμε. 

Χωρίς να είμαστε καθόλου μοιρολάτρες (το θέμα δεν είναι να είμαστε ανθρώπινα ράκη που δέχονται τα πάντα χωρίς αντίδραση, αντιθέτως), το να δεχόμαστε την πραγματικότητα είναι το να τολμάμε να την κοιτάμε κατάματα, αντικειμενικά, χωρίς να κρίνουμε. Είναι επίσης το να αλλάξουμε τον τρόπο που βλέπουμε τα γεγονότα, θεωρώντας τα ούτε καλά, ούτε κακά : η συμβουλή μου είναι, να θεωρούμε μάλλον ό,τι μας συμβαίνει σαν ευκαιρίες που μας προσφέρονται για να μάθουμε κάτι καινούργιο. 

- οι πράξεις μας να είναι προσαρμοσμένες στην πραγματικότητα : Ο Γιούνγκ επέμενε πολύ σε αυτό το σημείο. Πράγματι, δεν υπάρχει θεραπεία εάν δεν δράσουμε πραγματικά. Συχνά, μένουμε εγκλωβισμένοι στις εσωτερικές συγκρούσεις μας και τα στρες, επειδή δεν τολμάμε να δράσουμε. Ή ακόμα χειρότερα : επειδή νομίζουμε ότι αρκεί να συνειδητοποιήσουμε την αιτία του καρκίνου μας για να θεραπευθούμε. Λάθος. Όσοι πίστεψαν πως είναι έτσι, έχουν πεθάνει. Η δράση είναι ο μόνος τρόπος να δώσουμε στον εγκέφαλο την πληροφορία ότι η συγκρουσιακή κατάσταση τελείωσε. Ειδάλλως, το είδαμε παραπάνω, η ενεργοποίηση της ασθένειας δεν θα σταματήσει ποτέ.

- να τελειώνουμε τις όποιες συναισθηματικές εκκρεμότητες έχουμε με τους άλλους: αυτή η έννοια εκφράστηκε για πρώτη φορά από την Ελίζαμπεθ Κίμπλερ Ρος (Kübler-Ross), την ελβετίδα γιατρό που μετανάστευσε στις Η.Π.Α, από όπου ξεκίνησε η εφαρμογή της φροντίδας για την ανακούφιση των βαριά ασθενών, που σήμερα είναι διαδεδομένη σε ολόκληρο τον κόσμο. Έλεγε, ότι πολλοί ασθενείς, στο τέλος της ζωής τους, αισθανόντουσαν την απόλυτη ανάγκη να συμφιλιωθούν με αυτούς με τους οποίους είχαν έρθει σε ρήξη. Παρατήρησε χιλιάδες φορές, ότι μόλις αυτές οι εκκρεμείς υποθέσεις έκλειναν, οι ασθενείς πέθαιναν την ίδια νύχτα, νηφάλιοι και γαληνεμένοι. 

Νομίζω ότι δεν χρειάζεται να περιμένουμε το τέλος της ζωής μας, στο τελευταίο στάδιο μιας μακράς και επίπονης ασθένειας για να το κάνουμε αυτό. Από προσωπική εμπειρία ξέρω, ότι κλείνοντας ταχτικά τις εκκρεμείς υποθέσεις μου, με βοηθάει να διατηρώ την ισορροπία μου και να μην δημιουργώ άχρηστες και επιζήμιες πηγές άγχους. 

- να συγχωρούμε : τέλος, τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό, να συγχωρούμε. Όχι, να συγχωρήσουμε τον άλλο για το κακό που μπορεί να μας έχει κάνει, αλλά να συγχωρήσουμε τον εαυτό μας για τον πόνο που δεχτήκαμε να ζήσουμε τόσο καιρό, μέχρις ότου χαλαρώσουμε, μέχρις ότου εκφράσουμε στον άλλο τις ανάγκες και τα συναισθήματά μας, μέχρις ότου τολμήσουμε την αντιπαράθεση, μέχρις ότου, επιτέλους, αναγνωρίσουμε και δεχτούμε την πραγματικότητα, μέχρις ότου κλείσουμε τις εκκρεμότητές μας. 

Όσο και αν μας εκπλήσσει, υπεύθυνοι για τα σοκ, τις εσωτερικές συγκρούσεις, το στρες μας, δεν είναι ποτέ οι άλλοι, ούτε τα γεγονότα. Ο τρόπος που δεχτήκαμε το γεγονός, ο τρόπος που το αντιληφθήκαμε, το ερμηνεύσαμε, το φιλτράραμε, αυτός είναι πάντα που γεννάει τον πόνο μας ή την χαρά μας. Δηλαδή, τελικά, με πολλή αγάπη, χιούμορ και ταπεινότητα, θα πρέπει να ευχαριστήσουμε τον εαυτό μας για την ηλιθιότητά μας και να μας συγχωρήσουμε για το κακό που μας κάναμε

Συμπεράσματα 

Στο τέλος αυτού του άρθρου, θέλω να βγάλω μερικά σύντομα συμπεράσματα. Πρώτα πρώτα, δεν υπήρξε στόχος μου να σας πείσω ότι οι πεποιθήσεις σας σχετικά με την υγεία και την ασθένεια είναι λανθασμένες. Ξέρω πολύ καλά ότι θα χρειαζόταν να παραθέσω πολύ περισσότερα, για να σας κάνω να αλλάξετε απόψεις. Στόχος μου ήταν να σας προτείνω μια θεώρηση του πώς θα είναι πιθανώς στο μέλλον η κατανόηση της ασθένειας και της θεραπείας. Εάν κάποια από αυτές τις ιδέες βρήκε απήχηση μέσα σας, σας προσκαλώ να εμβαθύνετε την έρευνά σας, να ενημερωθείτε, να διαβάσετε τα βιβλία που αρχίζουν τώρα να βγαίνουν σχετικά με το θέμα ... Και κυρίως, να πειραματιστείτε μόνοι σας με τον εαυτό σας, όπως κάνω εγώ, εδώ και 18 χρόνια. 

Έπειτα, αυτή η θεώρηση μας κομίζει ένα εξαιρετικά καλό νέο : η ασθένεια δεν είναι μοιραία, δεν συμβαίνει ποτέ τυχαία. Που θέλει να πει, ότι αλλάζοντας τις συνήθειες συμπεριφοράς μας, τους τρόπους σκέψης μας, τη συναισθηματική ζωή μας, μπορούμε να εξαλείψουμε οριστικά την επήρεια των ασθενειών πάνω μας. Επιπλέον, ακόμα και αν κάπου κάπου αρρωσταίνουμε, δεν θα εξαρτόμαστε πια από τους θεραπευτές που βρίσκονται σε θέση εξουσίας σε σχέση με μας. Ξαναβρίσκουμε, επιτέλους, την αυτονομία μας, την ελευθερία μας, την αυτοκυριαρχία μας.

Και τέλος, ως ασθενείς και ως πολίτες, έχουμε όλοι το καθήκον να ενημερώνουμε τον περίγυρό μας, όσο περισσότερο μπορούμε, γύρω από αυτές τις νέες έρευνες, έτσι ώστε η τρέλα που έχει καταλάβει την ιατρική, πολιτική και οικονομική εξουσία σε σχέση με κάθε τι το εναλλακτικό, να γελοιοποιηθεί, να αποδειχθεί ακατάλληλη, ξεπερασμένη.

Όταν βλέπω τις διώξεις τις οποίες υφίστανται πολλοί θεραπευτές που έχουν επιλέξει να υπηρετήσουν πραγματικά την υγεία και τον ασθενή (και επομένως να μην υπηρετούν πια τα συμφέροντα των μεγάλων φαρμακευτικών ομίλων), γνωρίζω ότι αυτή η νέα μορφή ιεράς εξέτασης δεν θα σταματήσει παρά μόνο όταν θα είμαστε αρκετοί για να πούμε ευθέως στους κλασσικούς γιατρούς μας, αυτό που πραγματικά μας θεράπευσε. Αλλιώς, η ασθένεια θα παραμείνει για πολύ ακόμη στα χέρια αυτών που έχουν πάρει την εξουσία πάνω στη ζωή μας και το σώμα μας. Έχουμε τον κόσμο που μας αξίζει. Θα έχουμε τον κόσμο που δικαιούμαστε ;Αυτό θα εξαρτηθεί από μας. 

Του Ζαν-Ζακ Κρεβκέρ (Jean-Jacques CREVECOEUR)


Ποια είναι τα συνηθέστερα ψυχοσωματικά συμπτώματα; Δες εδώ

Η θέση του θύματος είναι δική μου! (3)



Τι εικονογραφούν όσα ειπώθηκαν (εδώ και εδώ) σχετικά με τους ανθρώπους που, συνειδητά ή ασυνείδητα, μετέχουν στην περιπλοκή, στην εμπλοκή ή στην υπονόμευση της ανθρώπινης σχέσης, μέσω της θυματοποίησης; 


  • Το πρώτο είναι ότι, όσο κι αν δεν παίζεις μόνο εσύ, πάντως κι εσύ παίζεις! Μη βγάζεις τον εαυτό σου έξω απ' όσα συμβαίνουν με τη συμμετοχή σου σε μία ανθρώπινη σχέση. Είναι αυταπάτη εξωπραγματική, άγονη και επιζήμια. 


  • Το δεύτερο ισοδυναμεί με άρση μίας ακόμα αυταπάτης: Μην περιμένεις μόνο από τον άλλον να τηρεί το βασικό θεώρημα. Είναι μία στάση ηθικά διαβλητή και πρακτικά κουτσή, επισφαλής και στείρα. Απ' τη στιγμή που, αν και δεν παίζεις μόνο εσύ, όμως κι εσύ παίζεις, το τι θα συμβεί ή δεν θα συμβεί έχει και τη δική σου σφραγίδα. Και όσο κι αν δεν παίζεις μόνο εσύ, αφού κι εσύ παίζεις, παίξε καλά και σωστά, προς όφελος δικό σου, του άλλου και της σχέσης. 


  • Το τρίτο, λογική συνέπεια των προηγουμένων: Όποτε κάτι πάει στραβά (και κάθε τόσο κάτι θα πάει στραβά, ακόμη και στις καλύτερες ανθρώπινες σχέσεις), μην κοιτάς μόνο τι στραβό έχει κάνει ο άλλος. Αναρωτήσου, σκέψου, βρες και κρίνε τι πόρτες άνοιξες κι εσύ για να μπει ο άλλος στη ζωή σου, εκεί όπου μπήκε κι έτσι όπως μπήκε, κάνοντας ό,τι κάνει. Τι πόρτες έσπρωξες κι εσύ και τι δρόμους πήρες για να μπεις στη ζωή του άλλου, εκεί όπου μπήκες κι εσύ όπως μπήκες κάνοντας ό,τι κάνεις. Και τι κάνεις κι εσύ μέσα στο ανθρώπινο παιχνίδι που ξετυλίγεται; Ή με άλλα λόγια: Πώς κι εσύ προκάλεσες, διευκόλυνες ή επέτρεψες, πώς κι εσύ τροφοδοτείς και συντηρείς αυτό που γίνεται παρά τις ταλαιπωρίες σου; Πώς και γιατί δεν το διακόπτεις αν δεν σου ταιριάζει;... 
Έχε επίγνωση του ότι κι εσύ παίζεις. 
Μη δικάζεις, μην καταδικάζεις. 
Κατανόησε τον άλλον, το παιχνίδι, και τον εαυτό σου μέσα σε αυτό. 
Αντί να κλαις τη μοίρα σου, κοίτα να δεις τι περνάει από το χέρι σου. 
Αντί να ψευτοζείς με τις απολαβές του θύματος, κοίτα τι είναι αυτό που μπορείς να κάνεις για να πάνε τα πράγματα προς ένα σημείο που θα βρίσκεται πιο κοντά στην αληθινή σου ζωή. 


(Από το βιβλίο "Δεν παίζεις μόνο εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι" του Ν. Σιδέρη)

Η θέση του θύματος είναι δική μου! (2)



Η ανθρώπινη σχέση είναι ένα παιχνίδι για δύο. Σε ανθρώπινες ιστορίες όμως που παράγουν θέση θύματος, κατά κανόνα και κατά τουλάχιστον ένα μέρος, το θύμα είναι πλάσμα διπλής όψεως. Το ίδιο το θύμα δηλαδή τροφοδοτεί το παιχνίδι που παράγει θέση θύματος με πολλούς τρόπους. (Το "γιατί" θα το βρεις εδώ) Υπάρχουν μάλιστα δύο κύριες και πολύ συνηθισμένες εκδοχές παιχνιδιών, όπου το θύμα συμβάλλει καθοριστικά στην τύχη του: 


Στη πρώτη εκδοχή βρίσκουμε το συναινούν θύμα. Δηλαδή, έναν άνθρωπο που με τη στάση του και με τις πράξεις του, με όσα έμπρακτα υποστηρίζει και αρνείται, τροφοδοτεί και διαιωνίζει το συγκεκριμένο παιχνίδι - κατά κανόνα συνοδεύοντας τη στάση του με διάφορες εκλογικεύσεις. Η πονεμένη μάνα, αυτή κι αν έχει δικαιολογίες και στερεότυπα να επικαλεστεί ("Είμαι μάνα!") προκειμένου να δικαιολογήσει την αδυναμία της να βάλει φρένο στην ανεπίτρεπτη συμπεριφορά του παιδιού της απέναντί της. Και η κακοποιημένη γυναίκα που "δεν μπορεί να τον αφήσει", είτε γιατί "τον αγαπώ", είτε γιατί "σκέφτομαι τι θα απογίνει χωρίς εμένα", συχνότατα έχει πολλά να μαρτυρήσει για τη λογική του συναινούντος θύματος, που ζει στη διπλανή μας πόρτα. 


Στη δεύτερη εκδοχή αυτό που συναντάμε είναι ο θύτης θύμα. Έχει δύο παραλλαγές: 
Στην πρώτη παραλλαγή συναντάμε το σύνδρομο του Σαμψών. Δηλαδή, έναν άνθρωπο ο οποίος, αφού δεν γίνεται το δικό του, άρα είναι "το θύμα", προτιμά να καταστρέψει τα πάντα -δηλαδή μετατρέπεται σε "θύτη". Αυτό το σύνδρομο το συναντάμε με αυξημένη συχνότητα στις άψυχες σχέσεις, όπου δύο άνθρωποι σαπίζουν μαζί επειδή κανείς δεν έχει το κουράγιο να θάψει μία νεκρή σχέση, καθώς και σε βίαιους χωρισμούς, με τη λογική "δεν θα σε χαίρομαι εγώ, δεν θα σε χαίρεται κανείς" (θέματα διατροφής, ανατροφής του παιδιού και διατάραξη της οικιακής γαλήνης του τέως συντρόφου είναι οι κύριες μορφές του σε αυτή την περίπτωση. Στο "σύνδρομο του Σαμψών" ο θύτης-θύμα έχει πάντοτε επίγνωση του τι κάνει- απλώς, του είναι αδύνατο να το αποφύγει ή να στερηθεί την απόλαυση του κακού που κάνει. 


Στην δεύτερη παραλλαγή, αντίθετα, ένας άνθρωπος καταρχήν ανεπιγνώτως προκαλεί κακό στους άλλους και στον εαυτό του με τον εξής τρόπο: Κάνει ό,τι μπορεί ώστε να βρεθεί στη θέση του θύματος των περιστάσεων, των άλλων ανθρώπων, των μηχανισμών, του συστήματος - κατά κανόνα, αρχίζοντας αυτός ο ίδιος εχθροπραξίες, που η έκβασή τους είναι προδιαγεγραμμένη και τα σπασμένα θα τα πληρώσει ο ίδιος. Παιδιά με βίαιες ή παραβατικές συμπεριφορές, χρήστες ουσιών, στην οδό της σχολικής αποτυχίας... είναι οι πιο τυπικές όσο και τραγικές μορφές αυτής της παραλλαγής του υποδείγματος "θύτης-θύμα" που θα το χαρακτηρίζαμε σύνδρομο του Γολγοθά: Αρνούνται, πονούν, ενοχοποιούν, παγιδεύουν και πληγώνουν τους άλλους μέσα από τη δική τους θυματοποίηση, χωρίς επίγνωση του πόσο θα κοστίσει σ'αυτά τα ίδια μία τέτοια πορεία. Στους μεγαλύτερους, αλκοολισμός, τοξικομανίες και παραβατικότητα καθώς και ανοιχτές ή συγκαλλυμένες απόπειρες αυτοκτονίας είναι το αντίστοιχο και ετεροκαταστροφικό σχήμα "θύτης-θύμα". 


Τα συμπεράσματα και οι προτάσεις, στο 3ο μέρος, εδώ...




(Από το βιβλίο "Δεν παίζεις μόνο εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι", του Ν. Σιδέρη) 

Η θέση του θύματος είναι δική μου! (1)



Στα διαπροσωπικά παίγνια των ανθρώπων, η θέση του θύματος είναι καταρχήν περιζήτητη. Καθένας σπρώχνει, τραβάει, κάνει κόλπα, βάζει στους άλλους ή στον εαυτό του τρικλοποδιές, κινεί γνωστούς και βάζει μέσον, εξαντλεί πόρους και μυαλό, κατά κανόνα ασυναίσθητα, ασυνείδητα, ώστε να βρεθεί εκείνος στη θέση του θύματος - όποτε προβλέπεται, και συχνά προβλέπεται. 


Ο πρώτος λόγος που κάνει τη θέση του θύματος περιζήτητη είναι ενδοψυχικός. Είμαι στη θέση του θύματος σημαίνει πέρα απ'τ'άλλα δύο πράγματα: Την πρωτοβουλία του τι συμβαίνει δεν την έχω εγώ, αλλά ο άλλος. Και, αν κάποιος χρωστάει στον άλλον, αυτός δεν είμαι εγώ. Είναι, σαν να λέμε, μία θέση ανεύθυνου παίκτη, που προσδοκά να βγει κερδισμένος και όποτε νικά και όποτε χάνει την παρτίδα: Όποτε γίνεται αυτό που λέει πώς θέλει, επειδή έγινε. Κι όποτε δεν γίνεται, επειδή ο άλλος, που είναι ο φταίχτης, του οφείλει αποζημίωση και επανόρθωση. Με αυτό το ψυχικό στρατήγημα, με αυτό το ασυνείδητο κόλπο, όποιος αισθάνεται ότι κατέχει τη θέση του θύματος επιδιώκει ή και κατακτά δύο ενδοψυχικά έπαθλα: Από τη μία, αισθάνεται απαλλαγμένος από την ευθύνη και την υποχρέωση να αντιμετωπίσει, να επεξεργαστεί και να πάρει θέση απέναντι σε διάφορα ηθικά και πρακτικά διλήμματα, με όλον τον κόπο και τις επιπτώσεις που ίσως εξυπονοούν οι επιλογές του. Και από την άλλη -βαθύτερος λόγος- επειδή έτσι αποφεύγει να έρθει αντιμέτωπος με την αλήθεια της ψυχής του. Αποφεύγει να αντικρίσει μηχανισμούς, επιθυμίες, φαντασιώσεις και συγκρούσεις που έχουν σαν θέατρο επιχειρήσεων τη δική του ψυχή. 


Γιατί ένα συνήθης, κοινός άνθρωπος να κάνει τόσο κόπο προκειμένου να αποφύγει να δει καθαρά την αλήθεια της ψυχής του; Επειδή κάθε άνθρωπος, και ο πιο κοινός και ο πιο συνήθης, έχει ασυνείδητο. Έχει απωθημένα, δηλαδή ψυχικές παραστάσεις και ροπές πανίσχυρες, αλλά ανεπίτρεπτες, απορριπτόμενες από το Εγώ του (από την επίσημη ιδέα του για το ποιος είναι). Έχει φαντασιώσεις και επιθυμίες, οι οποίες αν βρεθούν στο προσκήνιο και πάρουν τα ηνία και της συνειδητής ψυχικής ζωής, ενδεχομένως να αποσταθεροποιήσουν εικόνες για τον εαυτό του κατασκευασμένες με πολύ καιρό και κόπο, με μεγάλες θυσίες και έξοδα. Η συμφιλίωση ανάμεσα στα δύο αυτά πεδία της ψυχής (συνειδητό και ασυνείδητο) είναι καρπός μακράς πορείας στη ζωή. Ενώ η σύγκρουση και η διαμάχη ανάμεσά τους είναι η φυσική κατάσταση της ψυχής - με όλες τις επιπτώσεις που έχει μία τέτοια κατάσταση, όπως η προαναφερθείσα αυθόρμητη τάση αποφυγής της αλήθειας. 


Γι' αυτούς τους λόγους, είναι αυθόρμητη ροπή του ανθρώπου, σε κάθε σχέση που έχει απαιτήσεις (και οι περισσότερες έχουν) και οπωσδήποτε σε κάθε στιγμή που γεννιέται μία σημαντική ένταση στη σχέση, να επιδιώκει ασυναίσθητα να καταλάβει τη θέση του θύματος, του αδικημένου, του ριγμένου. Έχει όμως ή εικάζεται ότι έχει και πρόσθετα πλεονεκτήματα η θέση του θύματος. Έχει μία δύναμη, μία ισχύ που δεν είναι διόλου αμελητέες, ιδίως όταν το παιχνίδι της ανθρώπινης σχέσης εκτραπεί ή εκφυλισθεί σε παιχνίδι εξουσίας - στο γνωστό "τίνος θα περάσει". Τη μεγαλύτερη ισχύ και απολαβή την έχει, σε τέτοιες τεταμένες και μπερδεμένες καταστάσεις, εκείνος που βρίσκεται στη θέση του τραβάτε με κι ας κλαίω, ή εκείνος που, για να κάνει αυτό που θέλει και τον συμφέρει, καταφέρνει και βάζει τους άλλους να τον παρακαλάνε. 


Εκεί η κατάσταση είναι προφανής: Αφού για να συνεχίσει η σχέση, το παιχνίδι, απαιτείται να υπάρχουν και τα δύο μέλη, και οι δύο παίκτες, τότε τι είναι πιο ξεκούραστο, ισχυρότερο, και εγωιστικά ιδωμένο, πιο επωφελές; Να τραβάς και να σπρώχνεις και να κοπιάζεις εσύ ή και εσύ - ή να χτυπιέται ο άλλος για να σε κρατήσει, για να σ'ευχαριστήσει, κινητοποιήσει και τα όμοια;... 


(Από το βιβλίο "Δεν παίζεις μόνο εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι", του Ν. Σιδέρη)

Σάββατο 8 Οκτωβρίου 2011

Η υπαρξιακή ημιπληγία μας



Υπάρχει μία ιδιαίτερη πάθηση του εγκεφάλου, η μονόπλευρη απροσεξία του χώρου. Σε αυτήν, ο πάσχων δεν αντιλαμβάνεται το αριστερό μισό του χώρου. Με αποτέλεσμα, π.χ. να διαβάζει ένα κείμενο μόνο από το κέντρο της αράδας προς τα δεξιά αγνοώντας και το αριστερό μέρος της και το νοηματικό χάος που προκύπτει. Να ζωγραφίζει μόνο το δεξιό μέρος ενός αντικειμένου ή ενός τοπίου ή και να αντιγράφει μόνο το δεξιό μισό ενός σχεδίου, και πάλι δίχως να έχει επίγνωση του ότι χάνει από το βλέμμα και από το νου του το μισό του κόσμου. Να προχωρά στρίβοντας πάντα δεξιά, σκοντάφτοντας συνέχεια και συμπαρασύροντας τα αντικείμενα που βρίσκονται στο αριστερό τμήμα του δωματίου ή του κάθε χώρου, χωρίς ο πόνος και η ζημιά να τον επαναφέρουν στην πραγματικότητα. 


Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με την ανθρώπινη σχέση στον καιρό μας: Αγνοούμε πράγματα ουσιώδη, δεν αντιλαμβανόμαστε ότι χάνουμε τεράστια πεδία του κόσμου, πονάμε αλλά δεν γράφει ο πόνος... Και συνεχίζουμε ψυχικά ανάπηροι μία ακρωτηριασμένη διαδρομή κυνηγώντας μόνο όσα βρίσκονται στην εκάστοτε δεξιά πλευρά μας... 


Όντως, ως προς την ανθρώπινη σχέση σήμερα κάτι τέτοιο συμβαίνει: Αποκοπή από την πραγματικότητα, απώλεια μεγάλου μέρους του κόσμου και άγνοια γι'αυτή την απώλεια, αποκοπή από την απτή εμπειρία, απώλεια της επίγνωσης κι αυτού ακόμη του κοινού νου. Στο πεδίο της ανθρώπινης σχέσης, ο σύγχρονος δυτικός άνθρωπος πάσχει ταυτόχρονα από υπαρξιακή ημιπληγία και από μονόπλευρη απροσεξία του βίου. 


(Από το βιβλίο "Δεν παίζεις μόνο εσύ. Υπάρχουν κι άλλοι!" του Νίκου Σιδέρη)

Μπορεί επίσης να σας ενδιαφέρει: